Araćhipe e rromane thaneski kodava an o Beograd: Soske i Bibijaka si importantno savorrenge

Ko agor taro 19-to šelberšipe, o Romano komuniteti kidena sine ko odova than bašo molitve thaj komunalno ritualija. Ano korto isi kapela dedikerimi e chejke Bibijake, saveske funda sine thodine ko 1921. berš, sar ini monumenti e Romenge save mule ko Balkansko maripe thaj Angluno lumiakoro maripe - jekhutno taro akava tip ani Srbia - sar ini memorijalno plaketi bašo viktime taro Dujto Lumiako maripe. Akava than sikavela o fundone korena e Romenge ki historija taro Beogrado thaj Srbija.

 

Sebepi olesko but-riguno vahti, ano 2023. bersh o Gavermento e Republikako Srbiako deklaringya o kompleksi ano Gospodar Vučić sar thanesko-kulturako-historikuno entiteti thay thovgya ole telal protekciya e Institutesko vash arakhipe e Kulturake Monumentyengo. Numaj, bizo formalno protekcia, o akceso ko than e luvudipasko si butivar limitirimo, thaj e na-resle relacie e barvalipasko maj dur daraven lesko sakodivesutno hasnipe.

 

Ko 2019. berš Bibijaka sine registririmi ko Registro taro Nematerijalno Kulturako Barvalipa tari Srbija, numa olako arakhibe ki praktika mangla konstantno institucionalno suporto thaj aktivno involviribe taro Romano komuniteti.

 

Ekspertura sikaven kaj trubul te kerel pes restauracia thaj klaro te markerel pes o than sar oficijalno than e romane kulturako thaj religijako, e koordinaciasa taro Ministeriumi bašo Kultura, Foro Beograd, Instituti bašo arakhibe e monumentencar thaj Nacionalno konsilo e Romengo.

 

O arakhibe e Bibijakako nane numay arakhipe e praznipasko, numay arakhipe e memoriako, identitetesko thay kulturako diverziteti. Odova si thaj mesažo kaj o Beograd thaj Srbija pindžaren thaj respektirinen o kontributi e romane jekhinake ki olengiri historija thaj akanutno sasoitnipa.

 

O.V.